Elektroniczne postępowanie wieczystoksięgowe – na czym polega?

W 2016 roku do Kodeksu postępowania cywilnego wprowadzono nowelizację przepisów w zakresie składania wniosków o wpis do księgi wieczystej za pośrednictwem systemu teleinformatycznego.

Księgi Wieczyste Online – znajdź po adresie lub numerze działki

Dotychczas, notariusz po sporządzeniu aktu notarialnego miał kilka dni na przekazanie wniosku o wpis do księgi wieczystej. W tym czasie nieuczciwy posiadacz nieruchomości mógł ją sprzedać ponownie.

Aby zapobiec tego typu manipulacjom oraz zwiększyć bezpieczeństwo obrotu nieruchomościami wprowadzono możliwość składania wniosków o wpis do księgi wieczystej za pomocą systemu teleinformatycznego.

Podmioty uprawnione do składania elektronicznych wniosków

Zgodnie z Art. 626 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego, obowiązek składania wniosków o wpis do księgi wieczystej za pomocą systemu teleinformatycznego otrzymały trzy podmioty, tj. notariusz, komornik oraz naczelnik Urzędu skarbowego (jako organy egzekucyjne), z tym, że wymieniona czynność w stosunku do naczelnika urzędu skarbowego została ograniczona tylko do wpisu wniosku w dziale III i IV księgi wieczystej.

Wnioski o wpis do księgi wieczystej są możliwe dzięki uzyskaniu przez wymienione podmioty aktywnego dostępu do internetowej przeglądarki ksiąg wieczystych oraz certyfikatu dostępu. Składane przez wymienione podmioty wnioski o wpis do księgi wieczystej za pośrednictwem systemu elektronicznego opatrywane są kwalifikowanym podpisem elektronicznym.

W przypadku, gdy dokumenty stanowiące podstawę do wpisu do księgi wieczystej są sporządzone w wersji elektronicznej, wymienione w Art. 626 podmioty mają obowiązek dołączyć te dokumenty do wniosku składanego w formie elektronicznej.

Natomiast, jeżeli dokumenty nie posiadają wersji elektronicznej, notariusz, komornik oraz naczelnik urzędu skarbowego mają obowiązek przesłania sądowi właściwemu do prowadzenia ksiąg wieczystych dokumentu stanowiącego podstawę wpisu w terminie trzech dni od dnia złożenia wniosku o wpis.

W przypadku wniosków składanych przez notariuszy i komorników obowiązek poprawienia lub uzupełnienia wniosku spoczywa odpowiednio na stronie czynności notarialnej lub wierzycielu.

O zobowiązaniu wierzyciela do poprawienia lub uzupełnienia wniosku sąd jednocześnie zawiadamia za pośrednictwem systemu teleinformatycznego komornika, wskazując rodzaj braków formalnych, które uniemożliwiają nadanie wnioskowi prawidłowego biegu.

Przeczytaj: Szybki wpis do księgi wieczystej załatwi notariusz

Cel elektronicznego postępowanie wieczystoksięgowego

Wprowadzenie elektronicznego postępowanie wieczystoksięgowego w znacznym stopniu usprawniło postępowanie wieczystoksięgowe oraz wzmogło bezpieczeństwo w zakresie obrotu nieruchomościami.

Szybkie i bezpieczne przekazywanie informacji do wydziałów wieczystoksięgowych w zakresie sprzedaży i nabywania nieruchomości pozwoliło na zminimalizowanie działań umożliwiających ponowną sprzedaż nieruchomości.

Elektroniczny wniosek o wpis do księgi wieczystej

Procedura działania z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego w zakresie ujawnienia wniosku o wpis w księdze wieczystej przedstawia się następująco:

Notariusz, komornik czy naczelnik Urzędu skarbowego składają wniosek o wpis do księgi wieczystej za pośrednictwem systemu teleinformatycznego.

Z chwilą umieszczenia wniosku o wpis w systemie teleinformatycznym, wzmianka o złożonym wniosku umieszczana jest automatycznie w odpowiednim dziale księgi wieczystej. Tak sprawne i automatyczne wprowadzanie wzmianki do księgi wieczystej stanowi istotę postępowania wieczystoksięgowego za pomocą systemu teleinformatycznego.

Dodatkowo, za chwilę wprowadzenia wniosku o wpis za pośrednictwem systemu teleinformatycznego, a tym samym wzmianki, uważa się godzinę, minutę i sekundę umieszczenia wniosku w systemie.

Zgodnie z Ustawą z dnia 6 lipca 1982 r. Art. 8 i 9, wzmianka o wniosku wyłącza rękojmię wiary publicznej ksiąg wieczystych oraz stanowi ostrzeżenie dotyczące niezgodności stanu prawnego ujawnionego w księdze wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym nieruchomości.

Wprowadzona do księgi wieczystej wzmianka informuje również o tym, że do danej księgi wieczystej złożono wniosek o wpis, a wniosek ten nie jest jeszcze załatwiony. Z chwilą załatwienia złożonego wniosku, może on zmienić całkowicie treść księgi wieczystej, oczywiście w zakresie określonym we wniosku.

Innymi słowy wzmianka może ostrzegać ewentualnego nabywcę nieruchomości, że w zakresie ujawnionym we wzmiance, zaufanie do księgi wieczystej powinno być ograniczone, a podjęcie decyzji o nabyciu takiej nieruchomości, wymaga co najmniej wnikliwej analizy wpisów zawartych w księdze wieczystej oraz złożonych do tej księgi wieczystej dokumentów.

Wzmiankę o wniosku wykreśla się z urzędu, niezwłocznie po dokonaniu wpisu, po uprawomocnieniu się postanowienia o odmowie dokonania wpisu lub o odrzuceniu wniosku albo o umorzeniu postępowania albo po uprawomocnieniu się zarządzenia o zwrocie wniosku.

Przeczytaj: Ostrzeżenie o niezgodności treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym

Podstawa prawna:

1. Ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego.
2. Ustawa z dnia 15 stycznia 2015 r. o zmianie ustawy Kodeks postępowanie cywilnego oraz niektórych innych ustaw.
3. Ustawa z dnia 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece.

Zdjęcie: Picjumbo.com