Podatek PCC-3 od ustanowienia hipoteki – gdzie i jak złożyć deklarację?

Nabycie nieruchomości na kredyt hipoteczny zobowiązuje kredytobiorcę do ustanowienia na rzecz wierzyciela – banku, hipoteki ustanowionej w dziale IV księgi wieczystej. Celem hipoteki jest zabezpieczenie udzielonego kredytu w ten sposób, że wierzyciel – bank, może dochodzić zaspokojenia z nieruchomości bez względu na to, czyją stała się własnością i z pierwszeństwem przed wierzycielami osobistymi właściciela nieruchomości.

Od ustanowienia hipoteki nabywca nieruchomości jest zobowiązany do zapłacenia podatku zwanego podatkiem od czynności cywilnoprawnych – PCC-3 (Art. 7, Ust. 1, pkt. 7, podpunkt. b ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych).

Szukasz numeru księgi wieczystej?
Znajdź go na podstawie adresu nieruchomości lub numeru działki:
Wejdź na Ksiegiwieczyste.pl
Sprawdź, jakie to proste!

W jakim terminie należy złożyć deklarację podatku PCC-3?

W przypadku nabycia nieruchomości, obowiązek podatkowy powstaje z dniem zawarcia umowy – sporządzenia aktu notarialnego.

Sposób opłacenia podatku PCC-3 jest zależny od sposobu ustanowienia hipoteki. Jeżeli hipoteka zostanie ustanowiona w treści aktu notarialnego podatek od czynności cywilnoprawnych zostanie pobrany przez notariusza. Informacja o pobraniu podatku PCC-3 zostaje ujęta w części aktu notarialnego obejmującego koszty ponoszone przez nabywcę nieruchomości. Notariusz, niezwłocznie po pobraniu podatku PCC-3 przekaże kwotę tego podatku do właściwego Urzędu Skarbowego. Jednocześnie, zgodnie z przepisami rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 czerwca 2004 r. w sprawie maksymalnych stawek taksy notarialnej, notariusz pobierze od nabywcy nieruchomości opłatę za ustanowienie hipoteki.

Natomiast, jeżeli nabywca nieruchomości zdecyduje, że sam złoży wniosek do sądu wieczystoksięgowego o wpis hipoteki do księgi wieczystej, to powinien jednocześnie pamiętać o złożeniu deklaracji podatkowej od czynności cywilnoprawnych PCC-3 od ustanowienia hipoteki.

Należy mieć na uwadze, że na złożenie deklaracji w sprawie podatku PCC-3 nabywca nieruchomości ma 14 dni kalendarzowych od dnia powstania obowiązku podatkowego, tj. od daty podpisania oświadczenia o ustanowieniu hipoteki, niezależnie od tego, kiedy nabywca nieruchomości złożył wniosek w sądzie o ustanowienie hipoteki.

Gdzie należy złożyć deklarację podatku od czynności cywilnoprawnych PCC-3?

Deklarację podatku od czynności cywilnoprawnych PCC-3 należy złożyć (wysłać) do Urzędu Skarbowego odpowiedniego dla miejsca zamieszkania nabywcy nieruchomości. Jeżeli występuje kilku współwłaścicieli nieruchomości, to należy wybrać Urząd Skarbowy tego współwłaściciela, który w deklaracji podatkowej od czynności cywilnoprawnych występuje jako pierwszy.

Przeczytaj: Wpisanie hipoteki do księgi wieczystej – poradnik krok po kroku

W jakiej formie można złożyć deklarację podatku PCC-3?

Deklarację PCC-3 można złożyć w wersji online lub w wersji papierowej.

Aby złożyć deklarację podatku od czynności cywilnoprawnych PCC-3 w wersji online, należy skorzystać ze strony internetowej https://www.podatki.gov.pl/pcc-sd/pcc/e-deklaracje-pcc/formularze-pcc/.

Złożenie deklaracji PCC-3 w wersji papierowej wymaga wydrukowania i wypełnienia formularza PCC-3. Formularz PCC-3 można wydrukować korzystając ze strony portalu podatkowego umieszczonego na stronie internetowej https://www.podatki.gov.pl/pcc-sd/pcc/formularze-do-druku-pcc/ w usłudze „Formularze do druku PCC” lub pobrać w najbliższym Urzędzie Skarbowym.

Przed przystąpieniem do wypełnienia formularza PCC-3 należy przygotować dowód osobisty, dokument – oświadczenie o ustanowieniu hipoteki, akt notarialny – umowa nabycia nieruchomości, numer księgi wieczystej nieruchomości obciążonej hipoteką.

Formularz PCC-3 – DEKLARACJA W SPRAWIE PODATKU OD CZYNNOŚCI CYWILNOPRAWNYCH podzielony jest na sekcje od A do I. Każdą z sekcji należy wypełnić pamiętając, że podatnik wypełnia tylko pola jasne, a pola ciemne wypełnia organ podatkowy. Formularz należy wypełnić na maszynie, komputerowo lub ręcznie, dużymi, drukowanymi literami, czarnym lub niebieskim kolorem.

Z uwagi na możliwość popełnienia błędu przy wypełnianiu formularza podaję kilka przydatnych wskazówek, a mianowicie:

• W sekcji obejmującej datę dokonania czynności cywilnoprawnej należy podąć datę podpisania oświadczenia o ustanowieniu hipoteki.
• W sekcji A „Miejsce i cel składania deklaracji” należy wpisać dane Urzędu Skarbowego, w którym podatnik rozlicza się z podatku dochodowego.
• W sekcji B.1. „Dane identyfikacyjne – 8. Rodzaj podatnika” należy wskazać „osoba fizyczna”.
• W sekcji „Przedmiot opodatkowania i treść czynności cywilnoprawnej” należy zaznaczyć kwadrat „umowa” oraz kwadrat „terytorium RP”.
• W sekcji C „ Zwięzłe określenie treści i przedmiotu czynności cywilnoprawnej” należy wpisać następującą treść ”Ustanowienie hipoteki umownej do kwoty ……. na rzecz banku ….. (nazwa banku), numer umowy kredytowej z dnia ……, numer księgi wieczystej …..”
• W sekcji D „Obliczenie należnego podatku od czynności cywilnoprawnych, z wyjątkiem umowy spółki lub jej zmiany” w pozycji „Ustanowienie hipoteki” – pozycja 43 należy wpisać liczbę 19.
• Wypełniony formularz PCC-3 – Deklaracja w sprawie podatku od czynności cywilnoprawnych, należy własnoręcznie podpisać.

Wzór uzupełnionego formularza deklaracji PCC-3 od ustanowieniu hipoteki znajdziesz na stronie: LINK.

Ile wynosi kwota podatku PCC-3 od ustanowienia hipoteki?

Kwota podatku od czynności cywilnoprawnych od ustanowienia hipoteki umownej oraz hipoteki łącznej wynosi 19 zł (Art. 7, Ust. 1, pkt. 7, podpunkt. b ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych).

Jak zapłacić podatek PCC-3 ?

Podatek od czynności cywilnoprawnych można zapłacić w kasie Urzędu Skarbowego bądź przelewem na konto właściwego Urzędu Skarbowego. Numer konta właściwego Urzędu Skarbowego należy pobrać ze strony internetowej urzędu, do którego wnosimy podatek.

Jakie kary grożą za niezłożenie deklaracji PCC-3?

W prawie polskim niezłożenie w terminie deklaracji podatkowej PCC-3 jest zaliczane do wykroczeń skarbowych, za które grozi kara grzywny.

Zgodnie z Art. 54 § 1 ustawy z dnia 10 września 1999 r. Kodeks karny skarbowy (dalej k.k.s.) podatnik, który uchylając się od opodatkowania, nie ujawnia właściwemu organowi przedmiotu lub podstawy opodatkowania lub nie składa deklaracji, przez co naraża podatek na uszczuplenie, podlega karze grzywny do 720 stawek dziennych albo karze pozbawienia wolności, albo obu tym karom łącznie.

Art. 56 § 4 k.k.s. stanowi, iż karze grzywny za wykroczenie skarbowe podlega także ten podatnik, który mimo ujawnienia przedmiotu lub podstawy opodatkowania nie składa w terminie organowi podatkowemu lub płatnikowi deklaracji lub oświadczenia.

Podatnik, który spóźni się ze złożeniem deklaracji PCC-3, może w czasie jej późniejszego składania dołączyć pismo nazywane „zawiadomieniem o popełnieniu przestępstwa lub wykroczenia skarbowego” określane mianem czynnego żalu.

Wskazuje na to Art. 16. § 1. k.k.s., który mówi, że:

„Nie podlega karze za przestępstwo skarbowe lub wykroczenie skarbowe sprawca, który po popełnieniu czynu zabronionego zawiadomił o tym organ powołany do ścigania, ujawniając istotne okoliczności tego czynu, w szczególności osoby współdziałające w jego popełnieniu.”

Cytowany przepis stosuje się tylko wtedy, gdy w terminie wyznaczonym przez uprawniony organ postępowania przygotowawczego uiszczono w całości wymagalną należność publicznoprawną uszczuploną popełnionym czynem zabronionym.

Złożenie przez podatnika „czynnego żalu” wraz z deklaracją PCC-3 pozwoli na uniknięcie postępowania przed oskarżycielem skarbowym i w konsekwencji uwolnienia się od odpowiedzialności z k.k.s. Przy czym podatnik, który popełnił przestępstwo skarbowe polegające na niezłożeniu w czasie deklaracji PCC-3 w zawiadomieniu Urzędu Skarbowego o popełnieniu przestępstwa, powinien ujawnić okoliczności uniemożliwiające złożenie deklaracji w terminie. Jeżeli w czynie tym brały udział inne osoby wskazanym jest ich ujawnienie.

Podstawa prawna:

1. Ustawa z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych.
2. Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 25 listopada 2015 r. w sprawie sposobu pobierania i zwrotu podatku od czynności cywilnoprawnych.
3. Ustawa z dnia 10 września 1999 r. Kodeks karny skarbowy.

Zdjęcie: Pexels.com