Depozyt notarialny – czym jest i kiedy z niego skorzystać?

Depozyt notarialny jest formą zabezpieczenia interesów stron umowy kupna-sprzedaży nieruchomości, polegający na przyjęciu przez notariusza określonej kwoty pieniężnej, przechowaniu jej na specjalnym koncie bankowym i wydaniu w określonym terminie osobie wskazanej w protokole z ustanowienia depozytu.

Szukasz numeru księgi wieczystej?
Znajdź go na podstawie adresu nieruchomości lub numeru działki:
Wejdź na Ksiegiwieczyste.pl
Sprawdź, jakie to proste!

Czym jest depozyt notarialny?

W myśl ustawy z dnia 14 lutego 1991 r. Prawo o notariacie, notariusz w związku z dokonywaniem w jego kancelarii czynnością ma prawo przyjąć na przechowanie, w celu wydania ich osobie wskazanej przy złożeniu lub jej następcy prawnemu, papiery wartościowe albo pieniądze w walucie polskiej lub obcej danej kwoty. Notariusz ma również prawo do przyjęcia i przechowania dokumentów w postaci analogowej i w postaci cyfrowej na nośnikach cyfrowych (CD, DVD, Blue RAY).

Z przyjęcia depozytu notariusz spisuje protokół, w którym wymienia datę przyjęcia, ustala tożsamość osoby składającej depozyt, datę mającego nastąpić wydania depozytu oraz imię, nazwisko i miejsce zamieszkania osoby odbierającej depozyt. Wydanie depozytu następuje za pokwitowaniem.

Jak ustanowić depozyt notarialny?

Depozyt notarialny ustala się w kancelarii notarialnej spisując protokół w formie aktu notarialnego. W protokole przyjęcia depozytu, notariusz wymienia datę przyjęcia, ustala tożsamość osoby składającej depozyt, datę mającego nastąpić wydania depozytu oraz imię, nazwisko i miejsce zamieszkania osoby odbierającej depozyt.

Warunki wypłaty depozytu określone w protokole powinny być jednoznaczne i niepodlegające interpretacji.

Stronami protokołu – aktu notarialnego są zazwyczaj osoby dokonujące czynności kupna-sprzedaży nieruchomości.

W treści protokołu – aktu notarialnego strony ustalają, że w określonym terminie środki na zakup nieruchomości w pełnej kwocie zostaną wpłacone przez nabywcę nieruchomości w formie depozytu na prowadzone przez notariusza specjalne konto bankowe. Istotne jest, aby w chwili spisywania protokołu środki pieniężne na zakup nieruchomości były już zaksięgowane na rachunku depozytowym notariusza (jest to specjalny, odrębny rachunek bankowy przeznaczony dla celów depozytowych).

Wydanie depozytu – przelew ceny zapłaty na rachunek sprzedającego następuje po spełnieniu warunków określonych w protokole przyjęcia depozytu.

Sporządzenie aktu notarialnego wymaga wprowadzenia do niego danych strony zbywającej nieruchomość oraz danych strony kupującej nieruchomość.

Niezbędne dane osobowe strony przekazującej depozyt na przechowanie to:

• imiona (wszystkie posiadane),
• imiona ojca oraz imiona matki oraz jej nazwisko rodowe,
• data i miejsce urodzenia oraz PESEL,
• stan cywilny (panna/kawaler, zamężna/żonaty, rozwiedziona/rozwiedziony, wdowa/wdowiec),
• adres zamieszkania,
• adres do doręczeń, jeżeli jest inny aniżeli adres zamieszkania,
• rodzaj dokumentu tożsamości (dowód osobisty, paszport, karta pobytu, inne), numer dokumentu i termin jego ważności,
• obywatelstwo.

Depozyt notarialny – koszty

Koszt złożenia do depozytu (na przechowanie) pieniędzy w walucie polskiej lub obcej reguluje Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 czerwca 2004 r. w sprawie maksymalnych stawek taksy notarialnej.

Koszt przyjęcia do depozytu określonej kwoty pieniędzy jest zależny od jej wysokości i wynosi połowę stawki maksymalnej określonej w § 3 w/w rozporządzenia, i wynosi:

1. do 3000 zł – 50 zł x ½,
2. powyżej 3000 zł do 10 000 zł – 100 zł + 3% od nadwyżki powyżej 3000 zł x ½,
3. powyżej 10 000 zł do 30 000 zł – 310 zł + 2% od nadwyżki powyżej 10 000 zł x ½,
4. powyżej 30 000 zł do 60 000 zł – 710 zł + 1% od nadwyżki powyżej 30 000 zł x ½,
5. powyżej 60 000 zł do 1 000 000 zł – 1010 zł + 0,4% od nadwyżki powyżej 60 000 zł x ½,
6. powyżej 1 000 000 zł do 2 000 000 zł – 4770 zł + 0,2% od nadwyżki powyżej 1 000 000 zł x ½,
7. powyżej 2 000 000 zł – 6770 zł + 0, 25% od nadwyżki powyżej 2 000 000 zł, nie więcej jednak niż 10 000 zł x ½, a w przypadku czynności dokonywanych pomiędzy osobami zaliczonymi do I grupy podatkowej w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn nie więcej niż 7500 zł x ½.

Do taksy notarialnej (wynagrodzenia notariusza) należy doliczyć podatek VAT w stawce 23% i ewentualnie koszt taksy notarialnej za wypisy aktu notarialnego po 6,00 zł netto (7,38 zł brutto) za każdą rozpoczętą stronę

Przykładowo: przy kwocie 300.000 złotych składanych do depozytu notarialnego, wynagrodzenie notariusza z tego tytułu wyniesie maksymalnie [1010 zł + (0,4% x 240.000 zł] /2 =(1010 zł + 960 zł)/2 = 1970 zł/2 = 985 zł netto (1.211,55 zł brutto).

Koszty sporządzenia protokołu w formie aktu notarialnego

Za sporządzenie protokołu przyjęcia dokumentu na przechowanie maksymalna stawka wynosi – 50 zł netto (61,50 zł brutto) zł, a za przechowanie dokumentu, od każdego dokumentu, za każdy rozpoczęty miesiąc – 20 zł netto (24,60 zł brutto).

Przeczytaj: Jak obniżyć wysokość opłat u notariusza?

Zalety korzystania z depozytu notarialnego

Depozyt notarialny jest jedną z form zabezpieczenia transakcji zbycia nieruchomości.

Strony transakcji kupna-sprzedaży nieruchomości, które zawarły ze sobą umowę przedwstępną, w celu zabezpieczenia swoich interesów przed ewentualnym nieuczciwym postępowaniem jednej ze stron podejmują się ustanowienia depozytu notarialnego.

Strony transakcji kupna-sprzedaży nieruchomości, ustanawiając depozyt w formie aktu notarialnego mają poczucie znacznego bezpieczeństwa w zakresie prowadzonej transakcji, za czym przemawiają m.in. takie względy jak:

• przy dokonywaniu czynności notarialnych związanych z wpłaceniem należnej kwoty do depozytu strony aktu notarialnego mają pewność, że nad należytym zabezpieczeniem interesów stron czuwa notariusz – osoba zaufania publicznego,
• pieniądze wpłacone są na specjalne konto bankowe prowadzone przez notariusza,
• rachunek bankowy, na którym przechowywany jest depozyt, jest odrębnym rachunkiem bankowym, nienaruszalnym, co oznacza, że notariusz nie może w żaden sposób tym rachunkiem dysponować,
• depozyt notarialny zabezpiecza interesy zarówno strony zbywającej nieruchomość, jak i nabywającej nieruchomość,
• nabywca nieruchomości nie ma obowiązku wpłacenia na rachunek zbywającego ceny sprzedaży przed zawarciem umowy kupna sprzedaży,
• cena sprzedaży bądź jej część znajduje się na rachunku notariusza, który jest osobą zaufania publicznego i stoi na straży bezpieczeństwa transakcji sprzedaży nieruchomości,
• notariusz przelewa cenę na rachunek sprzedającego dopiero w chwili spełnienia warunków ujętych w protokole w formie aktu notarialnego (zawarcie umowy sprzedaży, wpisu własności do księgi wieczystej, wydania lokalu),
• zaksięgowany na rachunku bankowym depozyt notarialny nie jest narażony na zajęcie z jakiegokolwiek tytułu, a w przypadku, gdy transakcja sprzedaży nieruchomości nie dojdzie do skutku notariusz przelewa cenę na rachunek wskazany przez kupującego.

Podstawa prawna:

1. Ustawa z dnia 14 lutego 1991 r. Prawo o notariacie, Art. 108. Przyjęcie przez notariusza depozytu na przechowanie.
2. Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 czerwca 2004 r. w sprawie maksymalnych stawek taksy notarialnej, Rozdział 2. Czynności notarialne, Oddział 1. Akty notarialne (podpunkt 13).

Zdjęcie: Pexels.com